De Wet uitfasering pensioen in eigen beheer

De Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen (Wet van 8 maart 2017, Stb. 2017, 115; kamerstuknummer 34 555) is voor zover het de uitfasering van pensioen in eigen beheer betreft in werking getreden per 1 april 2017. Pensioenopbouw door een DGA in eigen beheer dient vanaf 1 juli 2017 te zijn stopgezet. Ten aanzien van opgebouwd pensioen in eigen beheer bestaan drie mogelijkheden: het pensioen blijft zoals het is en de oude regelgeving (onder andere de dividendklem) blijft gelden, het pensioen wordt afgestempeld van marktwaarde tot het niveau van de fiscale pensioenvoorziening en vervolgens omgezet in een oudedagsvoorziening (ODV) of het wordt afgekocht tegen een relatief gunstig belastingtarief (geen revisierente verschuldigd). Daarmee veronderstel ik de lezer bekend. Welke juridische documenten zijn nodig voor uitvoering van de wet? Hierna een overzicht.

Stopzetten lopende pensioenopbouw

Een DGA met pensioen in eigen beheer is verplicht zijn pensioenopbouw in eigen beheer vanaf 1 juli 2017 voor de toekomst te staken. Het staken van de verdere pensioenopbouw dient te worden geregeld door middel van:

• Een overeenkomst tussen de DGA en zijn BV (indien de DGA een partner heeft is het raadzaam de partner “voor kennisneming” te laten tekenen);
• Een AVA-besluit. Indien de DGA niet kiest voor afstempeling en omzetting van het tot 1 april 2017 opgebouwde pensioen in eigen beheer in een ODV en ook niet voor afkoop van zijn pensioen in eigen beheer, blijft het hierbij.

Keuze voor ODV

Indien de DGA kiest voor afstempeling van en omzetting van zijn pensioen in eigen beheer in een ODV, zijn naast de stukken voor het stopzetten van de lopende pensioenopbouw de volgende juridische stukken noodzakelijk:

• Een overeenkomst tussen de DGA en zijn BV inzake de afstempeling van en de omzetting van het tot 1 juli 2017 opgebouwde pensioen in eigen beheer in een ODV (de “ODV-overeenkomst”);
• Een AVA-besluit;
• In de situatie dat de DGA een partner heeft: een overeenkomst tussen de DGA en de partner waarin de partner de wettelijk vereiste schriftelijke toestemming geeft (eventuele compensatie zou als schenking door de DGA aan zijn partner kunnen gelden omdat de partner geen vorderingsrechten aan de pensioenregeling van de DGA ontleent – situatie A);
• In de situatie dat de partnerrelatie van de DGA is geëindigd door echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap: een overeenkomst tussen de DGA en de ex-partner waarin de ex-partner de wettelijk vereiste schriftelijke toestemming geeft (eventuele compensatie geldt mogelijk niet als schenking omdat de ex-partner vorderingsrechten prijsgeeft, te weten het recht op uitbetaling van ouderdomspensioen uit hoofde van pensioenverevening en het recht op bijzonder partnerpensioen indien deze rechten niet reeds bij huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden waren uitgesloten bij het aangaan van het huwelijk of het geregistreerd partnerschap; consequentie is dat indien niet zou worden gecompenseerd, zou kunnen worden gesteld dat sprake is van schenking door de ex-partner aan de DGA omdat vorderingsrechten om niet worden prijsgegeven – situatie B).

Keuze voor afkoop

Indien de DGA kiest voor afkoop van zijn tot 1 juli 2017 in eigen beheer opgebouwde pensioen, zijn naast de stukken voor het stopzetten van de lopende pensioenopbouw de volgende juridische stukken noodzakelijk:

• Een overeenkomst tussen de DGA en zijn BV inzake het vervallen van zijn pensioen, de vaststelling en de uitbetaling van de afkoopwaarde; • Een dienovereenkomstig AVA-besluit;
• In de situatie waarin de DGA een partner heeft: een overeenkomst met zijn partner waarin de partner de vereiste schriftelijke toestemming voor de afkoop geeft en waarin is geregeld aan wie de afkoopwaarde toekomt (vergelijkbaar met situatie A hiervoor);
• In de situatie waarin sprake is van een ex-partner (als gevolg van echtscheiding of het eindigen van een geregistreerd partnerschap): een overeenkomst tussen de DGA en de ex-partner waarin deze de vereiste schriftelijke toestemming voor de afkoop geeft en waarin eventueel compensatie voor de ex-partner is geregeld (vergelijkbaar met situatie B hiervoor).

Aandachtspunten

Aandacht verdienen de eventuele gevolgen van de gemaakte keuze voor de door de DGA te betalen alimentatie (die kan hoger worden als gevolg van het vervallen van de dividendklem wanneer wordt gekozen voor de ODV of afkoop; die kan lager worden als gevolg van eventuele compensatie van de ex-partner of toedeling van [een gedeelte van] de afkoopsom aan de ex-partner), voor pensioenverevening, voor (bijzonder) partnerpensioen, voor de externe uitvoering van die rechten en voor een eventueel te voeren pensioenverweer bij een toekomstige scheiding.